Σε πολλές συζητήσεις με φίλους και γνωστούς, αρκετές φορές η κουβέντα καταλήγει σε παλιές ταβέρνες και κουτούκια αγαπημένα, που αποτέλεσαν στέκια για κάποιους κάποτε ή ακόμα και τώρα. Κάτι ανάλογο κάναμε κι εμείς και καταλήξαμε ότι πλέον είναι ελάχιστες οι παλιές ταβέρνες, που λειτουργούν μέχρι σήμερα στην πόλη μας, το Μαρούσι.
Πολλές χάθηκαν λόγω της ανοικοδόμησης της «γειτονιάς» μας, άλλες αντικαταστάθηκαν από τα σημερινά στέκια, όπως μεζεδοπωλεία και ρακάδικα, που προσπαθούν να διατηρήσουν έστω και λίγο το πνεύμα των παλιών ταβερνών. Πολλές φορές, όμως, οι θαμώνες αυτής της νεωτεριστικής πλευράς, προστρέχουν σε όσες παλιές ταβέρνες έχουν απομείνει, για να «γευτούν» την παράδοση και την τέχνη τους.
Είναι θλιβερό να σκεφτεί κανείς ότι όλοι είμαστε υπέρμαχοι της αυθεντικότητας και την αναζητούμε περιπαθώς, όταν βρεθούμε σε άλλη χωρά, ωστόσο την ελληνική αυθεντική πλευρά της διασκέδασης την περιφρονούμε, ακόμα κι αν βρίσκεται κυριολεκτικά δίπλα στην πόρτα μας.
Μαζέψαμε, λοιπόν, και παρουσιάζουμε τις παλιές, μαρουσιώτικες ταβέρνες. Όσες λειτουργούν ακόμα υπόσχονται να σας μεταφέρουν σε άλλη εποχή και να σας μαγέψουν με τις γεύσεις τους.
- Τα Πεύκα, οδός Χαϊμαντά
Η ταβέρνα αυτή βρίσκεται στα όρια Αμαρουσίου – Πεύκης και αποτελεί κόσμημα της περιοχής, αλλά και στέκι επισκεπτών από όλη την Αττική. Είναι η πιο παλιά ταβέρνα που λειτουργεί, καθώς μετράει 99 χρόνια ιστορίας και παράδοσης. Ήταν το 1919, όταν ο κύριος Γεράσιμος άνοιξε το καφενείο – ταβερνάκι. Αργότερα ονομάστηκε «ταβέρνα του Ξυνογαλά» και τα τελευταία 25 περίπου χρόνια τη διοίκηση έχει αναλάβει η οικογένεια Αποστόλου. Η παράδοση συνεχίζεται…
- Ο Ασβεστόλακος, οδός Κοιμήσεως Θεοτόκου
Μια ακόμα ταβέρνα που λειτουργεί μέχρι σήμερα από την παλιά εποχή βρίσκεται δίπλα στην εκκλησία της Παναγίας, πολιούχου του δήμου μας. Το 1948 ο Σπύρος Ιωαννίδης άνοιξε αυτό το μαγαζί κι από τότε το ύφος και το στυλ της παραμένει αναλλοίωτο. Σήμερα ο εγγονός του 1ου μαγαζάτορα, Σπύρος Ιωαννίδης, συνεχίζει την παράδοση και ο Ασβεστόλακος παραμένει σημείο συνάντησης και καλοπέρασης για παλιούς και νέους.
Ταβέρνα Ασβεστόλακου, 1949 (προσωπικό αρχείο)
- Τα Βαρέλια, οδός Πεντέλης και Φειδίου
Λειτούργησε πρώτα από την οικογένεια Καρβελά και σήμερα την έχει αναλάβει η οικογένεια Ανδρέου διατηρώντας την παλιά της εικόνα. Βρίσκεται πολύ κοντά στη Λεωφόρο Κηφισίας, στην περιοχή Αλώνια, και αποτελεί στέκι για κατοίκους της γύρω περιοχής και όχι μόνο. Εκεί, κάποια χρόνια πριν, θα βρίσκατε και τον Ευγένιο Σπαθάρη, πάρα πολύ γνωστό καλλιτέχνη του ελληνικού θεάτρου σκιών.
- Ταβέρνα του Αποστόλου, οδός Σπύρου Λούη
Βρισκόταν στην αρχή της οδού Σπύρου Λούη, αριστερά της οδού Μητροπόλεως, εκεί που σήμερα βρίσκεται το φοροτεχνικό – λογιστικό γραφείο Θωμά Μήτσου.
«Στην υγειά μας», από Μαρουσιώτες στην ταβέρνα του Αποστόλου, 1950.
(προσωπικό αρχείο)
- Ταβέρνα του Οικονόμου (Ρετσινιάρη), οδός Θερμοπυλών
Αφήνοντας την οδό Σπύρου Λούη και «πιάνοντας» την οδό Θερμοπυλών, το ταβερνάκι αυτό έστεκε στα αριστερά μας στη δεύτερη ιδιοκτησία που συναντούσαμε.
- Ο Θανάσης (Κουνέλης), οδός Σπύρου Λούη
Κοντά στην πλατεία Ηρώων βρισκόταν η ταβέρνα αυτή και σήμερα λειτουργεί ως εστιατόριο με το όνομα «Ιππόκαμπος» από την οικογένεια Λώλη.
- Του Αβραάμ (Ατζελές) και Η κληματαριά, οδός Μητροπόλεως
Η πρώτη βρισκόταν σχεδόν στο ύψος της πλατείας Κασταλίας λίγο πιο δίπλα από το σουβλατζίδικο Mamma.
«Η κληματαριά», που λειτουργούσε από τον Βαγγέλη Λούη, βρισκόταν στην οδό Μητροπόλεως στο σημείο που σήμερα υπάρχει ένα κινέζικο κατάστημα με ρούχα, και εκτεινόταν μέχρι την οδό Γαρδέλη.
- Του Μήτσου (Λιούτα), οδός Σαλαμίνος
Μόνο τα χαλάσματα έχουν απομείνει από αυτό το μαγαζάκι στη γωνία Σαλαμίνος και Γαρδέλη.
- Η Ρούμελη και ο Έλατος, οδός Βασιλίσσης Σοφίας
Η Ρούμελη βρισκόταν περίπου απέναντι από το σημερινό σουβλατζίδικο Posto, ήταν μεγάλης έκτασης ταβέρνα και λειτουργούσε από την οικογένεια Μακρή.
Για τον Έλατο έπρεπε να ανηφορίσουμε λίγο ακόμα την οδό Βασιλίσσης Σοφίας μέχρι περίπου το σημείο που σήμερα βρίσκεται η τράπεζα Eurobank, για να συναντήσουμε τον ιδιοκτήτη της τον κύριο Γκάνο.
- Ταβέρνα του Μπιλιούνη, οδός Βασιλίσσης Σοφίας
Η οδός Δήμητρος μέχρι και τη δεκαετία του ’80 τερμάτιζε στην οδό Πλαστήρα. Λίγο πιο χαμηλά, στο σημείο που ενώνονται σήμερα οι οδοί Δήμητρος και Βασιλίσσης Σοφίας, βρισκόταν η όμορφη αυτή ταβέρνα.
- Ταβέρνα του Εγγλέζου, οδός Ερμού
Λειτούργησε πρώτα από τον Εγγλέζο και αργότερα την ανέλαβε η οικογένεια Στραβοράβδη δίνοντάς της την ονομασία «3 αδέρφια». Βρισκόταν επί της οδού Ερμού, εκεί που σήμερα βρίσκεται το κατάστημα με τα αλλαντικά, Αράμ.
Μαρουσιώτες, στην ταβέρνα του Εγγλέζου, 1946
(προσωπικό αρχείο)
- Ταβέρνες στο Σταθμό
- Του Κάββαλου, βρισκόταν στο σημείο που μέχρι πριν λίγο καιρό στεγαζόταν το κατάστημα Aramis (αρχή οδού Δήμητρος)
- Η καλύβα (κοσμική), τοποθετημένη σε κεντρικό σημείο της πλατείας, δίπλα στη σημερινή καφετέρια Quinn.
- Τα Λιονταράκια, της οικογένειας Παπακωνσταντίνου, στη συμβολή των οδών Θέμιδος και Σπύρου Λέκκα. Επρόκειτο για ένα υπόγειο ταβερνάκι, στο σημείο που σήμερα βρίσκεται το μαγαζί Crespella. Η είσοδος με τα σκαλάκια από την οδό Θέμιδος υπάρχει ακόμη.
Τα Λιονταράκια, (προσωπικό αρχείο)
- Του Αδάμ, οδός Παναγή Τσαλδάρη
Η ταβέρνα του Αδάμ, από τις λίγες που βρίσκονταν «πάνω από το σταθμό», βρισκόταν στο σημείο που σήμερα στεγάζεται το τοπικό υποκατάστημα της Ε.ΥΔ.Α.Π.
- Το δίπορτο, οδός Σπύρου Λέκκα & Θησέως
Ο Παναγής Πάλλης εγκαινίασε «το δίπορτο» λίγο πριν τη δεκαετία του ’30. Το όνομά της το οφείλει, όπως είναι αναμενόμενο, στις δύο εισόδους που υπήρχαν, μία στην οδό Θησέως και μία στην οδό Σπύρου Λέκκα. Σήμερα στη θέση του λειτουργεί κομμωτήριο.
- Ταβέρνες των Τσαμπουνάρα, Θυμαράκια
Τα δύο αδέρφια Τσαμπουνάρα άνοιξαν από μία ταβέρνα. Η μία βρισκόταν επί των οδών Υψηλάντου και Βύρωνος και η άλλη στη συμβολή των οδών Αθανασίου Διάκου και Μεσολογγίου. Σήμερα και στα δύο σημεία έχουν χτιστεί πολυκατοικίες.
Άποψη του Αμαρουσίου, από τη θέση Θυμαράκια (1936). Οδοί Στρατηγού Λέκκα και Αθανασίου Διάκου
(αρχείο: βιβλίο «Τραμ το τελευταίο, Θανάση Παπαϊωάννου)
- Ταβέρνες στην οδό Πλουτάρχου
- Τα μπακαλιαράκια, βρίσκονταν στον αριθμό 12, όπου σήμερα υπάρχει πολυκατοικία. Τη λειτουργούσε η οικογένεια Λουκόπουλου.
- Το Τουσκουλούμ, βρισκόταν στη συμβολή των οδών Πλουτάρχου και Κνωσού, δίπλα από όπου σήμερα υπάρχει το μουσείο Τσαρούχη. Σύμφωνα με κάποιους, στην ταβέρνα αυτή οφείλει το όνομά της η περιοχή. Μάλιστα λέγεται, ότι σε αυτό το σημείο κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής είχε καταπέσει ένα γερμανικό αεροπλάνο. Γι’ αυτό το λόγο τα δέντρα είναι, ακόμα και σήμερα, στραβά, γιατί είχαν λυγίσει από την πτώση.
Υπήρχαν κι άλλες ταβέρνες λίγο πιο έξω από το – τότε – κέντρο του Αμαρουσίου, όπως:
- Του Μαλέμη, στη συμβολή των οδών Λ. Κηφισίας και Γούναρη
- Του Πανούση (Παναγιώτης Πάλλης), στην οδό Φλοίας
- Του Σπανού (Hλίας Δέγγλερης), μπακάλικο – ταβέρνα στην οδό Γούναρη
- Ο Συκαμιώτης, μπακαλο-ταβέρνα στη συμβολή των οδών Διονύσου και Αγίου Κωνσταντίνου
- Του Μουστακάρα, μπακαλο-ταβέρνα στις οδούς Ανδρέα Συγγρού και Ιερέως Δούση
- Του Μεσογείτη, στις οδούς Μεγάλου Αλεξάνδρου και Νερατζιωτίσσης
Πολλοί Μαρουσιώτες είχαν στέκι τη Μαγκουφάνα, όπως ονομαζόταν παλαιότερα η Πεύκη, και συγκεκριμένα το ταβερνείο – καφενείο του Σωτήρη Πασσαλή, στις οδούς Κώστα Βάρναλη και Πλαστήρα. Επίσης, υπήρχε το κοσμικό κέντρο «Του Πενθερουδάκη», στα όρια Αμαρουσίου – Πεύκης, που πρόσφερε ζωντανή μουσική που ακουγόταν σε ολόκληρη την περιοχή.
Όπως βλέπετε, οι Μαρουσιώτες, από πάντα γλεντζέδες, έβρισκαν τον τρόπο να περνούν καλά ακόμα και σε καιρούς πολύ δύσκολους. Ας μην ξεχνάμε, λοιπόν, την παράδοση που «κουβαλούν» αυτά τα ταβερνάκια, και ας δίνουμε πού και πού λίγο από το χρόνο μας σε αυτά. Είναι σίγουρο, ότι θα μας αποζημιώσουν και με το παραπάνω. Καλή διασκέδαση!