Το ιερό Μητροπολιτικό παρεκκλήσιο της Παναγίας Νεραντζιώτισσας βρίσκεται στα ριζά του λόφου του Πέλικα στο Μαρούσι, πλησίον των παρεκκλησίων του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Ιωάννου του Πέλικα αφ’ενός, και του ομώνυμου σταθμού του Ηλεκτρικού και Προαστιακού σιδηροδρόμου αφ’ετέρου. Πιθανώς ονομάστηκε Νεραντζιώτισσα λόγω της καλλιέργειας νεραντζιών στη γύρω περιοχή.
Χτίστηκε – βάση εγχάρακτης αναφοράς στο υπέρθυρο του νάρθηκα – το έτος 1578. Μάλιστα στον χώρο αυτό που αποτελούσε το κέντρο του οικισμού κατά την αρχαιότητα και τους Βυζαντινούς χρόνους, πριν μεταφερθεί την περίοδο της τουρκοκρατίας πιο ανατολικά, υπήρχε ο ναός της Αμαρυσίας Αρτέμιδος και κατόπιν παλαιοχριστιανικός ναός, ίχνη του οποίου διακρίνονται μέχρι σήμερα. Στον κυρίως ναό και το ιερό βήμα σώζεται μέρος του τοιχογραφικού διάκοσμου του 18ου αιώνα, έργο δύο αγιογράφων. Ο μεταγενέστερος νάρθηκας δεν φέρει ίχνη τοιχογραφιών παρά μόνο την παράσταση της Θεοτόκου “ΟΔΗΓΗΤΡΙΑΣ” στη μικρή κόγχη του υπέρθυρου. Η επιγραφή αυτή καθώς και αυτή του τέμπλου “Η ΕΛΠΙΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ” προσέδωσαν τις επωνυμίες στην Παναγία Νεραντζιώτισσα “Οδηγήτρια” και “Ελπίς των Χριστιανών”. Επίσης σώζονται και μαρμάρινα μέλη προερχόμενα από παλαιοχριστιανικό Ναό.
Σταθμό για την ιστορία του Ιερού Παρεκκλησίου, αλλά και του Αμαρουσίου γενικότερα αποτελεί η ευλογημένη παρουσία ως εφημερίου του οσίας βιωτής Ιερομονάχου Αθανασίου Χαμακιώτη. Ο μακαριστός Γέρων π. Αθανάσιος τοποθετήθηκε εφημέριος στη Νεραντζιώτισσα το 1936 και ποίμανε το μικρό του ποίμνιο μέχρι το 1963. Ανεπανάληπτες έχουν μείνει οι Θείες Λειτουργίες και οι Ακολουθίες που τελούσε, η φιλανθρωπία του καθώς και αμέτρητο είναι το πλήθος των ανθρώπων που ανεπαύθησαν στο πετραχήλι του.
Πανηγυρίζει την 8η Σεπτεμβρίου, εορτή του Γενεθλίου της Θεοτόκου.
