Η εκκλησία των Αγίων Αναργύρων Αμαρουσίου βρίσκεται στην καρδιά της πόλης μας, όμως εμείς προτιμούμε να πηγαίνουμε από ένα μικρό “ξεχασμένο” δρομάκι, την οδό Ήβης (που στο πέρασμα των χρόνων έχει μείνει αναλλοίωτο και θυμίζει το παλιό Μαρούσι). Εκεί δεσπόζει η εκκλησία των Αγίων Αναργύρων. Ένας ιδιαίτερα επιβλητικός ναός με “στρογγυλεμένο” τρούλο – το “αυγό” όπως συνηθίζουμε να την αποκαλούμαι – σημαιοστολισμένη αυτές τις ημέρες λίγο πριν του εορτασμού της.
Τη θέση του ναού, που βρίσκονται σήμερα οι Άγιοι Ανάργυροι, κατείχε ο ναός της Παναγίας Μαρμαριώτισσας ο οποίος μετά την επανάσταση του 1821 μετονομάσθη σε Ναός των Αγίων Αναργύρων. Ο σημερινός ναός θεμελιώθηκε το κοντινό 1973 ενώ άρχισε να λειτουργεί το 1978 !
Λίγα λόγια ιστορίας για το ναό των Αγίων Αναργύρων Αμαρουσίου
Γύρω στα 850 μ.χ. οικοδομείται εκκλησάκι με την ονομασία Παναγία Μαρμαριώτισσα, λόγω της πληθώρας των μαρμάρων της περιοχής. Εικάζεται επίσης πως τάφοι που έχουν βρεθεί κοντά στο ναό ανήκαν σε Μαρουσιώτες ήρωες της επανάστασης (σημειωτέον πως μέσα στους αιώνες γύρω από το ναό λειτουργούσε και ένα μικρό κοιμητήριο).
Στη συνέχεια ο ίδιος ναός ανακαινίστηκε το 1870 όπου και αφιερώθηκε στους Αγίους Αναργύρους το σημαντικότερο χριστιανικό μνημείο στο Μαρούσι !
Παρόλο που είχε κηρυχτεί μνημείο του κράτους από το 1922, στα χρόνια της Κατοχής υπέστη καταστροφές, για να κατεδαφιστεί ολοσχερώς το 1973, δίνοντας τη θέση του σε ένα ναό με τη σημερινή μορφή του. “Ίσως πρόκειται” για τη μεγαλύτερη απώλεια της τοπικής μας ιστορικής και αρχαιολογικής κληρονομιάς.
Οι Άγιοι Ανάργυροι
“Άγιοι Ανάργυροι”, ομάδες Αγίων, που ήσαν γιατροί προσφέροντας αναργύρως (δωρεάν) τις υπηρεσίες τους ενώ για αντάλλαγμα δεν έπαιρναν χρήματα, αλλά το μόνο πού ζητούσαν ήταν η πίστη των ανθρώπων στο Χριστό.
Η Ορθόδοξη παράδοση μιλά για τρία ζεύγη Αγίων Αναργύρων, που φέρουν τα ονόματα Κοσμάς και Δαμιανός και είναι αδέρφια. Διαθέτουν δε θαυματουργικές ιδιότητες στην ίαση ασθενειών, ενώ διακρίνονται ανάλογα τον τόπο καταγωγής τους. Οι Άγιοι Ανάργυροι οι οποίοι εορτάζουν την 1η Νοεμβρίου, κατάγονται από την Συρία. Εκείνοι που εορτάζουν την 1η Ιουλίου, προέρχονται από τη Ρώμη. Εκείνοι, τέλος, που εορτάζουν την 17η Οκτωβρίου, έλκουν την καταγωγή τους από την Αραβική χερσόνησο. Κατά τη διάρκεια τής Θείας Λειτουργίας, μνημονεύονται «οι Άγιοι και θαυματουργοί Ανάργυροι, Κοσμάς και Δαμιανός, Κύρος και Ιωάννης, Παντελεήμων και Ερμόλαος, Σαμψών και Διομήδης και πάντες οι Άγιοι Ανάργυροι»
πηγές: Θέμις Μαυραντή / pemtousia
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:
Οδός Ήβης
Ο ναός της Παναγίας Μαρμαριώτισσας ή Άγιοι Ανάργυροι την δεκαετία του ’60, μετά την επέκτασή σου. Αρχαιολογικό δελτίο 23 (1968)
Μνημείο Πεσόντων Μαρουσιωτών αγωνιστών του 1821 στον προαύλιο χώρο του ναού
Πηγή: Ιωάννα Αμαξηλάτη
